08 Fevral 2022 11:32
1076
ƏDƏBİYYAT

SABİR YUSİFOĞLU: 60 YAŞIN İŞIĞINDA ŞEİRLƏR

Fevralın 10-da  Şair  dostum Sabir  Yusifoğlunun  60  yaşı  tamam olur! 

 

1962 – ci ilin  fevralında   Cəlilabad rayonunun Adnalı kəndində anadan olub. Bu  gün  Sumqayıtda  yaşayan  Sabir  müəllimin maraqlı  və düşündürən  poeziyası  onun İlhamlı  və Ağrılı  ÜRƏYİNİN  pıçıltılarıdı... Doğum  GÜNÜN    mübark, ŞAİR  Sabir  YUSİFOĞLU!

 

 QARLI NAĞIL

 

Gəraylı yaşında bir qız sevərsən, 
qo
şmaya çevrilib çıxar əlindən. 
Ovcunda od tutar qar topası da, 
Əriyə-əriyə axar əlindən.

 

Səni həsrət sevər, ayrılıq seçər, 
k
öhnənin tanışı yolundan keçər, 
"g
əraylı yaşlı qız" qolunda keçər: 
"Bu da xan
ımımdı"... 
S
ıxar əlindən.

 

... Ömür körpü kimi ortadan sındı
s
ındı, qadan alım, çox qadın sındı!.. 
G
özləri onsuz da başqasınındı
əlləri boylanıb baxar əlindən.

 

 

QANIMI SORUR 
ÜRƏYİM

 

Ağlım nəsə düzüb-qoşur,
da
ğıdıb, qırıürəyim.
Yen
ə düşüb sol əlimin
içində vurur ürəyim.

 

Tələsəndə dala çəkir,
guya do
ğru yola çəkir.
Aya
ğlarım sola çəkir,
t
ərsinə burur ürəyim.

 

Hərdən mənimlə öyünür,
h
ərdən baxmıram,- deyinir.
B
əlkə boş yerə döyünür,
özünü yorur ürəyim?!

 

Hərdən gözünü qan tutur,
üzün məndən də yan tutur.
S
əhərəcən divan tutur,
m
əhkəmə qurur ürəyim.

 

Dost olmazdım belə bilsəm,
d
ərdi nədi?-
bil
ə bilsəm.
Üzə düşüb gülə bilsəm,
üzümə durur ürəyim.

 

Daşçırpır yaddaşımı,
tutur dizimi, ba
şımı.
Daha m
əndə qan daşımır,-
qan
ımı sorur...
Ürəyim!

 

 

BU DA BELƏ BİR "SƏNSİZ"

 

Güllə yerini yalayan
yalquzaq kimi ulayan,
M
ənəm sənsiz

 

Baş götürüb gedim hara?!
Q
əlbimdəki arzulara
K
əfənəm sənsiz

 

Bəxtim bir yol gətiribmiş,
indi daha itirilmi
ş
Vətənəm sənsiz

 

QAN  ÇƏKİR

 

Vaxtilə vaxt var idi, 
indi 
çox vaxt an çəkir. 
Salam qaytarmağa da
adam var ki can 
çəkir.

 

Adamda vicdan varsa, 
bir az t
əmiz qan varsa, 
hans
ı tərəfdən vursan 
a
ğrısın vicdan çəkir.

 

Yağışda da, qarda da, 
bu 
üzdə də, orda da, 
bir ads
ız məzarda da 
vallah yen
ə QAN çəkir!..

 

BALACA  ZƏHRAYA

 

Göüzündən sallanıb
Topa-topa buludlar.

Hayandan gəlir belə
Çapa-çapa buludlar.

 

Uzadıəllərini,
Silib yerin t
ərini.
B
öyüyür bir-birini
Tapa-tapa buludlar.

 

Göyü ayırdı yerdən,
N
ə boyda oldu birdən.
D
ənizlərdən, göllərdən
Qopa-qopa buludlar.

 

Pəncərəndən qara bax,
B
əxtin kimi ağappağ.
Sa
çlarına qonacaq
Lopa-lopa buludlar.

 

 

 

 

SÜRÜŞÜB OVCUNDAN ŞƏKLİM DÜŞƏCƏK
 

Quruyan dənizəm, batıram sənsiz,
g
özdən yaş düşdükcə yaşıüstünə.
Vursan-
çıxsan ömür cəmi beş gündü,
uzağı il də gəl, beşin üstünə.

 

Niyə tək gəlmədin son görüşə, tək?!
Bir-bir barma
ğını qatla beşədək...
S
ürüşüb ovcundan şəklim düşəcək
bir divar h
əsrətli daşıüstünə.

 

Nəsə ağır gəldi, daş, bir balaca,
yola gec d
üşəydik, kaş, bir balaca!..
Hay
ıf!..
qol saat
ım donub qalacaq,
Əliboş gedirəm qışıüstünə...

 

 

SÖKÜLƏN, TİKİLƏŞƏHƏR...

 

Daha çökür bu şəhərin

mənimlə yaşıd evləri.

Rəngi-ruhu öləziyir,

saralır yaşıl evləri.

 

Qocalıəldən düşəni

saxlaya bilmir bu şəhər.

Özünə də fərli bir gün

ağlaya bilmir bu şəhər.

 

Divarların daş üzündə

qırışları yağış yumaz.

Bu dünyanıçıxışların,

girişlərin yağış yumaz.

 

Çökən evlərin dalınca,

köçən evlərin dalınca

düşüb qaçar xatirələr.

Diksinərik...

Başımıza,

üstümüzə evlər kimi

birdən uçar xatirələr?!

 

Gələndən haqq-hesab sorub,

gedənləri ötürmədi.

Ömrümüzü rüşvət verdik,

dərdimizi götürmədi.

 

Indi bizi ayaqlayıb,

göyə dırmaşır evləri.

Mənimlə qocalan deyil,

nəvəmlə yaşıd evləri.

 

Buludların ayağından

tutub yapışan bu evlər.

Ayaq üstdə, boş-boşuna

yatan, yatışan bu evlər.

 

Oturub kimi gözləyir

bu şəhərin boş evləri?!

Evlənməyə yaşı düşən

oğlumla tay-tuş evləri.

 

Divarların daş üzündə

qırışları yağış yumaz.

Bu dünyanıçıxışların,

girişlərin yağış yumaz...

 

 

BUZ TƏKİ RAHATDI ÖZÜM SARIDAN

 

Allah bilmir məni harda saxlasın,

Yaxşı ki yer tapdıöürəyimdə.

Ölüm də sevəcək nə vaxtsa məni

Vurulub öləcək düz ürəyimdə.

 

Bu payıömrümün qışı da yetər,

Ağac basdırsam da, daha dərd bitər.

Haqsız cəza çəkən məhbusdan betər

Göynəyir nə qədər söürəyimdə.

 

Bir də göyərdərmi yaşı qurudan?-

Eh, bu yaşda kimdi məni yarıdan.

Buz təki rahatdı özüm sarıdan,

Bir az da qalıbdı köz, ürəyimdə.

 

MƏN BU ÖMRÜN DÖNGƏSİN  DƏ DÜZ KEÇDİM

 

Al ömrümün qalanını,

sür getsin,-

Bəlkə sən bir gün görərsən, qarışqa.

Heç qıymazdım bir kimsəyə bu ömrü,

əvəzində nə verərsən, qarışqa?!

 

Tutdu bizi batan yurdun qarğışı,

gah qırağda, gah arada qalmışıq.

Darıxanda bu xaraba qalmışı

ağı deyib dindirərsən, qarışqa.

 

Nə danışım o xanımdan, qadından?!

Ölüb getdim, çıxmadı ki yadımdan...

Nəsə tapsan ocağından, odundan,

qəbrim üstə göndərərsən, qarışqa.

 

Dən boydadı yer kürəsi gözündə,

qarışqayıq hamımız yer üzündə.

Çiynindəki bu dünyadan bezəndə,

dartıb qəbrə endirərsən, qarışqa.

 

Keçiləsi bir can vardı, tez keçdim,

öz bəxtimə düşəndən də vaz keçdim,

Mən bu ömrün döngəsin də düz keçdim,

hara gəldi sən sürərsən qarışqa.

 

 

 

ARXAMCA BAXAN LALƏ

 

İlahi, neyləyim vaxtsız, vədəsiz,

Yolumun üstünə çıxan laləni.

Qoparıb dərməyə əlim də gəlmir,

Bu xanım laləni, bu xan laləni.

 

Ömrümü, günümü ona bağlayım,

Saçını üzümə tutub ağlayım.

Allah, bir yer göstər, orda saxlayım,

Mənə ürəyimdən yaxın laləni.

 

Bəxtimə gün doğub, günümdə yandır,

Allah, onsuz ömrü, günü dayandır.

Sındırmaq istəsən, sən məni sındır,

Sındırma arxamca baxan laləni.

 

 

 ÜZÜ QARA XALLI DƏNİZ

  

   Gözü mavi, teli bəyaz,

   Üzü qara xallı dəniz.

   Adamları yarıçılpaq,

   Balıqları pullu dəniz.

  

   Gəmilərin sinəsinə,

   Qadın kimi sıxılırsan.

   Gözəlin dəçirkinin də

   Ayağına yıxılırsan.

  

   Bir az da dərdimizdən al,

   Göz yaşını udan dəniz.

   Bilsən ki, biz nə çəkirik

   Çıxarsanmı sudan dəniz?

  

   Yelkəni külək gözləyən,

   Qayıqlardan biri mənəm.

   Gətir mənim küləyimi

   Sonrasın özüm bilərəm.

  

   Gözü mavi, teli bəyaz,

   Üzü qara xallı dəniz.

   Adamları yarıçılpaq,

   Balıqları pullu dəniz.  

 

 ÖMRÜN QURAQLIQ KEÇƏN GÜNLƏRİNƏ

  

   Susuz səhra kimi uzanır ömrüm,

   İlğıma çevrilir çatdıqlarım da.

   Ürəyim bir yana, çat verir indi,

   İlk öpüşün yeri dodaqlarımda.

  

   On yeddi yaşımın yaşıllığından,

   Çıxıb bu tərəfə düşəcəyimi,

   Bilmədim, 

   küləklər ağzında gedən,

   Qanadı qırılmış yarpaqlar kimi.

  

   Dünyanın ikicə rəngi var imiş,

   Bir də ikisinin qarışığı - boz.

   Hardansa səs gəlir: 

   taleyin ilə

   Sən öz arandakı barışığı poz.

  

   Saçından asılmış qızdı bu tale -

   Nağıl quyusunun qaranlığında.

   Ümid basdırıram hər ötən günə,

   Göyərmir buranın quraqlığında.

   Susuz səhra kimi uzanır ömür,

   Susuz səhra kimi…  

 

   DƏRDİN ÜST-BAŞINI ÖRTMƏK DƏ OLMUR

  

   Hansı yaza qaldı boy atmağımız,

   Ürəyim heç nəyə uçunmur daha.

   Yıxılıb ömrümdə qalan günlərin,

   Üzünü ağardan saçımdı daha.

  

   Məni sürüyürmüş sürdüyüm ömür,

   Ürək də soyulub sürünmək ilə.

   Dərdin üst-başını örtmək də olmur,

   Köynəyə, pencəyə bürünmək ilə.

  

   Nə bu can mənimdi, nə mən dünyanın,

   Ömrün tələsində çırpınan ovam.

   Qəlbində varamsa çıxar, at məni,

   Mələklər yanında boş qalıb yuvam.  

 

MƏNƏ BİR MƏKTUB GÖNDƏR
 

Susuzluqda su təki
B
əlkə yadına düşəm.
M
ənə bir məktub göndər
Bilim ki, 
ölməmişəm.

 

Səndən başqa bilən yox,
D
ərdimə bir dərman yaz.
Iki k
əlmə nədi ki,
Ay g
özünə qurban, yaz.

 

Çox yox , bir varaq göndər,
Vaxt
ın yoxsa ağ göndər,
əllərinin izini
evim
ə qonaq göndər.


bilim harda solursan,
ay g
ülüm, ay bənövşəm.
M
ənə bir məktub göndər,
Bilim ki, 
ölməmişəm.

 

 

ÜRƏKDƏÖLÜRÜK DAHA

                      Ürəyi tab gətirməyən qələm dostlarımın xatirəsinə

 

Sevincimiz nisyə gəlir,

Qəm-kədər nağdı yerindən.

Heç nəyimiz olmasa da,

Bir-iki "salam-əleyk” var

Hər səhər nağdı yerindən.

 

Hər addıürək ağrısı,

Hər an əsəb bahasına.

Yaraşıqlı şəkilimizi

Torpaq taxır yaxasına.

 

Qocalıb, əldən düşmədən,

Qəfil, sakitcə gedirik.

Nə təhər yaşamışdıqsa,

Elə də incə gedirik.

 

Gülün, çiçəyin ətrini

Küləkdən alırıq daha.

Ürəkdən yaşamaq olmur,

Ürəkdəölürük daha…

 

 

 

 

 

 

GÜCÜNDƏ TÜRKÜN QANI VAR

 

Qarı dünya aç gözünü,

Ovcunda türkün qanı var.

Qan qurudan oxların da

Ucunda türkün qanı var.

 

Qılınclar diksinir qında,

Qan iyinə sınır qında.

Bütüşahların taxtında,

Tacında türkün qanı var.

 

Ağlını şeytana vermə,

Bəsdi, dondan-dona girmə,

Gücünü mənə göstərmə,

Gücündə türkün qanı var

 

 

ÜRƏYİİN AĞRISINI

 

Anam bilməz, bacım bilməz,

bir həkim, münəccim bilməz.

Qaraçıya açım,  bilməz

Ürəyimin ağrısını.

 

Hansı qara daşçırpım,

taca çırpım, başçırpım?!

Üzü qarlı qışçırpım

Ürəyimin ağrısını.

 

Coşub-daşsa da arazlar,

dərdə toy tutan bu azlar

qapılardan buraxmazlar

Ürəyimin ağrısını

 

Sözü gülləyə çevirdim,

həm vuruldum, həm sevildim.

Üzü qibləyə çevirdim

Ürəyimin ağrısını.

 

Atın torpağıçatına,

Yer kürəsinin altına,

Yazın bu yurdun adına

Ürəyimin ağrısını

 

Yoxumsa da dinar-dirhəm,

yenə də həmən Sabirəm.

Mən girov qoyub gedirəm

Ürəyimin ağrısını

 

SÖZƏ BAXAN YOXDU

 

Ucuz söz ki göynən gedir,

Baha sözə baxan yoxdu.

Baxanlar da ələ baxır,

Daha sözə baxan yoxdu.

 

Sözün taxtından enən kim,

Sözüçiyninə minən kim.

Odla oynayır dünənki

çağa...sözə baxan yoxdu.

 

Düz deyirsən, düz alınmır,

Bu qapıda o zalımdı.

Söz verildi  səs alındı

Qağa, sözə baxan yoxdu.

 

Hərənin bir bölgəsi var,

Bölgə boyda kölgəsi var,

Öölçüsü, bölgüsü var,

Şaha, sözə baxan yoxdu.

 

Getdim, dalımca gələrsən,

Nə çəkdiyimi bilərsən.

Birdən alddanıb elərsən,-

Bax ha..sözə baxan yoxdu.

 

KÜLƏK SƏNİ APARACAQ

 

Nə yaman başlayıb külək,

külək səni aparacaq.

Küləkdən qaçsan da, çərxi-

fələk səni aparacaq.

 

Astar-üz oldun neşə yol,

arada bir dön insan ol.

Nə boydana olursan ol,

ələk səni bizi aparacaq

 

Nə ağlın elə dayazdı,

nə əlində xalın azdı,

bu oyunda uduzmazdın,

kələk səni aparacaq.

 

Qan uddurma haqq deyənə,

heç nə yoxdu haqqı yenə.

Şeytana uysan da yenə,

mələk səni aparacaq.

 

Ömür su  axır, kəsilir,

kimə nə çatdı, bəsidi.

...bu gələn qatar səsidi

görək səni aparacaq...

 

 

DÜNYA İLƏ HEÇ-HEÇƏYƏM

 

Məni yaxınlar öldürür,

qırağa ehtiyac yoxdu.

Biri də sənsən, ay zalım

yarağa ehtiyac yoxdu.

 

Heç bilirsənmi necəyəm?-

Dünya ilə heç-heçəyəm.

Ovcu günəşli gecəyəm,-

çırağa ehtiyac yoxdu.

 

Bu qara günlünü ağa

büküb verərlər torpağa.

Ölüdən xəbər tutmağa,

sorağa ehtiyac yoxdu.

 

 

ALLAH,

vermədiklərini

axtar öz cibindəçıxart.

Göyün yeddinci qatından,

lap yerin dibindəçıxart.

 

Bir lal qəbirqazan kimi

öəlinlə qaz qəbrimi.

Tapmasan deyim çəmini

özün də qəbrimdəçıxart.

 

Apar, apar uzaqlara,

nağıl olum uşağlara.

Bu günü, bu üzü qara

ölkənin qəlbindəçıxart!..

 

YANDIM QIİMTAHANINDAN

 

Kəsilə-kəsilə qalır

adam

öz imtahanından.

Bəxtin-taleyin təkbətək,

üzbəüz imtahanından.

 

Vaxtında niyə ölmədim!?

Xal da toplaya bilmədim,

Bal da toplaya bilmədim,-

yandım qız imtahanından.

 

İndi daha səni görcək,

üstündə "gülüm" yerinə

tikan bitirən dilimin...

...Hardan kəsilsək də, boş ver...,

qorxma, keçərik ölümün

kəfən-bez imtahanından...

 

BÖLÜNƏ-BÖLÜNƏ AZALIR ADAM

Boşuna xərclədik bu ömrü qardaş,

Heç nə saxlamadıq qohuma, yada.

Elə qovuluruq küncə-bucağa,-

Qəbir də qəfəsdi, ev də dünyada.

 

Bu taxt xəstələri, tac xəstələri,

Cumur canımıza tac virusuynan.

Üzü üzlər görmüş bu oyunbazlar,

Udur bir-bir bizi bic virusuynan.

 

Yüzünüəlindən yal götürənlər,

Gör necə danışıöşərəfindən,

Yenə əvvəlkitək vurulur adam,

Dürüst tərəfindən, düz tərəfindən.

 

Yollar da tutulub,

qanadımız yox,

Hayana qaçasan çopur dünyadan?!

Bölünə-bölünə azalır adam,

Qırıla-qırıla qopur dünyadan...

 

MƏN VURUŞLA YAŞAYIRAM HƏR GÜNÜ

Mən vuruşla yaşayıram hər günü,

mən döyüşlə uzadıram ömrümü.

Uzadıram,

əl açmadan ətəyə,

yaşayıram üzə duran ömrümü.

 

Məölmüşü güllə kimi oyatdı,

qəfil dəyəşillə kimi oyatdı.

Vaxtsız sevgi uşaq kimi oynatdı,

sözə gələn, sözə duran ömrümü.

 

Tut Allahın yaxasından silkələ,

bu dünyaya səhv düşmüşəm, bəlkə də.

Artıq sayam kimünçünsə ölkədə,-

sürürəm də, gözə duran ömrümü.

 

Uzadıram əl açmadan heç kimə,

yaşayıram üzə duran ömrümü.

Mən vuruşla yaşayıram hər günü,

mən döyüşlə uzadıram ömrümü..

 

YADDAŞDA PIS NƏ VAR, SİLİB-POZURAM

 

İndiki rənginə rəngim uyuşmaz,

ağ-qara şəklinə baxıram daha.

Dünyanı dişimə sıxırdım bir vaxt.

canımı dişimə sıxıram daha.

 

Qardaş ağrısını dost günahını,

yerinə düşməyən söz günahını,

arabir Allahıöz günahını

götürüçiynimə yıxıram daha.

 

Qanım türk qanıdı,, həməndi soyum,

deyirlər düz gəlmir çəkim, ya boyum.

Gələr e...altına ancaq nə qoyum?!-

Mən də bu oyundan çıxıram daha..

 

Yaddaşda pis nə var, silib-pozuram,

qorxma, mən qəbrə də çoxdan hazıram.

Bir daşıüstündə adı yazılan,

gözünün altında çuxuram daha...