DÜNYANIN ƏN QƏHRƏMAN OĞULLARI
Kim nə deyir-desin, bir onu bilirik ki, dünyanın ən qəhrəman oğulları Azərbaycanda doğulub və boya-başa çatıb. Çünki tarixən oğullarımız Vətənin ən ağır günündə sinəsini irəli verərək yağı düşmənlə döyüşüb və onlara diz çökdürüb. Bu, insanndan hünər, qəhrəmanlıq, mərdlik tələb edir. Elə ölkələr var ki, əhalisi çox olsa da, amma Vətənin ağır günündə döyüşən oğulları az olub. Ona görə də bax, həmin ölkələri yadellilər işğal edib və uzun müddət orda lövbər salıblar.
Azərbaycanın tarixini vərəqləsək görərik ki, ən qədim keçmişimizdə belə döyüşən oğullarımız düşmənin heç bir hücumundan, hədəsindən, qorxusundan və müxtəlif hərbə-zorbasından çəkinməyiblər. Ən azından ona görə ki, igid oğullarımız düşmənlə necə davranmağımızı, döyüşməyimizi çox yaxşı biliblər. Elə bildiklərinə görə də ən ağır döyüşlərdə düşmənin dizini yerə atıblar və onu məhv ediblər.
Dünyaya səs salan İkinci Qarabağ savaşı bir daha göstərdi ki, doğrudan da azərbaycanlılar döyüşməyi bacarırlar. Özü də kişi kimi döyüşürlər, yəni döyüş meydanında mülki əhaliyə, qadına, uşağa bir güllə belə atmırlar. Bunu tarix bir daha 44 günlük Qarabağ savaşında göstərdi. Tarix göstərdi ki, Azərbaycan ordusu və Ali Baş Komandan, prezident İlham Əliyev xalqımızı bu müsibətdən xilas etmək üçün çox düzgün çıxış yolu tapdı. Çünki ermənilər nə az-nə çox, düz 30 il 20 faiz ərazimizi işğal altında saxlamışdılar. Və düşünürdülər ki, hələ bir 30 il də bu proses davam edəcək, Qarabağ problemi dondurulacaq və bununla da onlar işğal etdikləri ərazilərimizin sərvətini, varını-dövlətini daşımaqda davam edəcəklər.
Amma hər şeyin bir sonu olduğu kimi, bu işğalın da bir sonu vardı. Bu son 2020-ci il sentyabrın 27-də başladı. Ali Baş Komandan, prezident İlham Əliyevin əmri ilə Azərbaycan ordusu əks hücuma keçdi. Bir neçə günün içində Füzulinin və Cəbrayılın işğal altında olan yaşayış məntəqələri, kəndləri azad olundu. Bu heç də asanlıqla əldə olunmadı. Çünki hər kənd, hər qəsəbə, hər şəhər uğrunda Azərbaycan əsgəri aslan kimi döyüşür və qan tökürdü. Azərbaycan əsgəri 44 günlük İkinci Qarabağ savaşında ölməyə getməmişdi, torpaqlarımızı azad etməyə və düşmənlərimizi məhv etməyə getmişdi.
Sentyabrın 30-da mən də həmin dövrdə Füzulidəydim. Azərbaycan Ordusunun əsgərləri kalon şəklində üzü Horadiz şəhəri istiqamətində hərəkət edirdi. Hərbi maşınlarda isə əsgərlərimiz vardı. Təbii ki, bu əsgərlərin çöhrəsində, üzündə bir döyüşkənlik və qəhrəmanlıq hiss olunurdu. Onları aparan hərbi maşınlara yolun kənarında dayanmış yüzlərlə insan ya siqaret atır, ya su atır, ya da müxtəlif geyimlər verirdilər. Əsgərlərin buna ehtiyacı yox idi, bu xalqın onlara olan böyük sevgisi, birliyi idi. Bu birliyi isə Ali Baş Komandan, Cənab prezident İlham Əliyev yaratmışdı. Çünki savaşın başladığı ilk gündən xalqımız bir yumruq kimi cənab prezidentin və Azərbaycan ordusunun ətrafında birləşmişdi. Bu yumruq adi yumruq deyildi, bu yumruq «Dəmir yumruq» idi. O «Dəmir yumruq» ki çox yox, bir həftənin içində Füzulinin və Cəbrayılın onlarla kəndi işğaldan azad edildi. Təbii ki, cəbhədəki uğurlarımız Azərbaycan xalqını, Azərbaycan əsgərini daha da ruhlandırırdı. Artıq Cəbrayıl şəhəri işğaldan azad olundu. Bir müddətdən sonra Hadrut işğaldan azad olundu. Hadrutdan sonra Füzuli şəhəri və onun ətraf kəndləri erməni işğalından təmizləndi.
Ordumuz sürətlə Qubadlı və Zəngilan istiqamətində irəliləyirdi. Bu hücumda xüsusi təyinatlılarımız, eləcə də aviasiyamız daha möhtəşəm döyüşürdü. Aydındır ki, Qubadlının və Zəngilanın işğaldan azad olunması Laçın dəhlizinin ələ keçirilməsinə imkan verirdi. Laçın dəhlizinin ələ keçirilməsi o demək idi ki, artıq ermənilərin bütün nəfəsliyi və yolu kəsilirdi. Onlara Ermənistandan gələn köməyin qarşısı tamamilə alınırdı. İldırım sürətli hücumumuz erməni əsgərlərini və zabitlərini tamamilə çaş-baş salmışdı. Hətta bir erməni generalı deyir ki, mən Qubadlı istiqamətində olarkən xidməti maşınımdan və döyüş texnikasından istifadə etmədim. Təcili Tibbi Yardım maşınınına minib döyüş mövqeyimi tərk etdim. Bilirdim ki, azərbaycanlılar Təcili Tibbi Yardım maşınlarına və mülki əhaliyə atəş açmırlar. Bu, erməni generalının dediyi fikirlərdir.
Bir daha İkinci Qarabağ savaşı göstərdi ki, ordumuz mülki əhaliyə qarşı heç bir silah tətbiq etməyib. Amma erməni faşistləri Kəlbəcərdə, Xocalıda, Qubadlıda, Zəngilanda mülki əhali həmin yerləri tərk edərkən ağına-bozuna baxmadan insanları güllə-baran elədilər. Hətta qadınlara, qocalara, uşaqlara belə rəhmləri gəlmədi. Bütün bunlar onların iç üzünü, əxlaqını, bir sözlə erməniliyini üzə çıxartdı.
Noyabrın 8-də isə Şuşanın işğaldan azad olunması erməni ordusunun və rəhbərliyinin belini qırdı. Və onlar məcbur olub noyabrın 10-da üçtərəfli Bəyannaməyə təslim olmaq haqqında imza atdılar.
Tarix bir daha göstərdi ki, ermənilər heç vaxt öz qüvvələri ilə döyüşmək gücünə malik deyillər. Çünki onlar həmişə öz havadarlarına sığınıblar və güvəniblər. Və günlərin bir günündə də o havadarlar ermənilərin arxasından çəkiləndən sonra, bax, beləcə dizlərini yerə qoyub təslim olurlar.
44 günlük İkinci Qarabağ savaşı bir daha Azərbaycan ordusunun möhtəşəmliyini, qüdrətini və gücünü göstərdi. Dünyanın heç bir ordusu hər hansı bir hərbi əməliyyat və döyüş apararkən bizim ordu kimi yüksək peşəkarlıq göstərməyib. Bu peşəkarlıq da ondan ibarətdir ki, düşmənin yerləşdiyi yaşayış məntəqələrində yaşayan mülki əhaliyə heç bir zərbə endirilməyib. Üstəlik də Şuşanın azad olunması onu göstərdi ki, dünya tarixində qeyri-adi bir unikal əməliyyat həyata keçirildi. Bu əməliyyatın taktikası və təcrübəsi bu gün də bir çox ölkələr tərəfindən öyrənilir. Çünki 44 günlük İkinci Qarabağ savaşı möhtəşəm bir döyüş idi!
Emil Faiqoğlu
Yazı Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə hazırlanıb.