ATATÜRKÜN XAİN DEDİYİ ŞƏXS KİMDİR?

Atatürk açıq şəkildə Vəhdəddiinin “satqın” olduğunu bildirmişdi.
Qurtuluş savaşı hələ davam edərkən Atatürk 25 sentyabr 1920-ci ildə Türkiyə Böyük Millət Məclisinin gizli iclasında Vəhdəddin haqqında belə demişdir:
“Bu gün bu vəzifəni tutan şəxs bu millətə, ölkəyə xəyanətkar adamdır. (Alqışlar). Bağışlayın, cənab, o, “satqın” adamdır. (Alqışlar, bravo, ağlayır)” (Türkiyə Böyük Millət Məclisinin Gizli İclas Tutanakları, Cilt 1, s. 135-136)
Atatürk 15-20 oktyabr 1927-ci il tarixləri arasında bir çıxışında Vəhdəddinin "xain" olduğunu da söylədi.
“Millət və ordu sultanın və xəlifənin xəyanətindən xəbərsizdir və onlar əsrlər boyu o vəzifəyə və o vəzifədə olanlara əsarətdə qalan dini və ənənəvi əlaqələrlə bağlıdırlar...”
Vəhdəddin ingilislərə sığınıb ölkədən qaçdıqdan sonra Atatürk Vəhdəddini bu sərt ifadələrlə tənqid edib:
“Vəhdəddin kimi öz millətinin içində azadlığını və həyatını təhlükədə görə bilən rəzil bir məxluqun bir dəqiqə də olsa bu millətin başında olduğunu düşünmək nə qədər üzücüdür”.
“Məhz onun sayəsindədir ki, bu rəzil, mürtəd xalq tərəfindən oğurlandıqdan sonra öz denatasını tamamladı...”
“Çarəsiz, bayağı, hiss və anlayışdan məhrum bir məxluq onu qəbul edən istənilən əcnəbinin himayəsi altına düşə bilər. Amma belə bir məxluqun bütün İslamın xəlifəsi titulu olduğunu söyləmək, əlbəttə ki, doğru deyil. (Atatürk, Danışma, TTK Yayınları, Ankara, 1989, s. 14,924-925)
Eminquey