“Hələ də deyirlər ki, Kiyevin küçələri barrikadaya alınıb” – Yılmaz Özdil yazır

YILMAZ ÖZDİL

1403 | 2022-03-09 14:33

Anna...

Atası KQB casusu idi.

O, Rusiya Xalqlar Dostluğu Universitetində iqtisadiyyat üzrə təhsil alıb.

(Bu universitetin adı məlum deyil, lakin Çaqqal Karlos kimi tanınan İliç Ramirez Sançes, İranın dini lideri Əli Xamneyi, Fələstin prezidenti Mahmud Abbas, Nikaraqua prezidenti Daniel Orteqa, Mərkəzi Afrika, Namibiya, Çad prezidenti bu universiteti bitirib).

O, xüsusi dil hazırlığı almışdı.

O, ingilis, alman və fransız dillərini doğma dili səviyyəsində bilirdi.

21 yaşında Londona köçmüşdü.

O, özünü qadın düşkünü hesab edən və rus qızlarının onun yaraşıqlılığına dözə bilməyəcəyini düşünən Aleks Çapmanla evlənərək Britaniya vətəndaşı olmuşdu.

Bir müddət banklarda işləmişdi.

2005-ci ildə Çapmanda boşandı, ingilis pasportu ilə ABŞ-a köçdü, 2006-cı ildə Nyu-Yorkda daşınmaz əmlak şirkəti qurdu, cəmi 24 yaşında idi, milyonlarla dollarla oynayırdı, 50 nəfər onunla işləyirdi. .

O, qırmızı saçları və uzun ayaqları ilə aləmi özünə pərişan edirdi. Uoll-strit partiyalarının ulduzu idi.

2010-cu ildə həyatının səhvini etdi... Saxta pasport düzəltdirmək üçün Rusiya konsulluğunda bir məmurla görüşdü.

O belə sanırdı.

Lakin tanış olduğu şəxs özünü Rusiya konsulu kimi göstərən FTB agenti idi.

Anna deşifrə edilmişdi.

O, casusluğa görə həbs edildi.

Anna ilə birlikdə daha doqquz rus casusu tutuldu.

Cəmi beş qadın və beş kişi.

Lidiya, Natalya, Yelena, Vladimir, Mixail, Andrey... Bunlar onların əsl adları idi, lakin Amerika adları olan saxta şəxsiyyət vəsiqələrindən istifadə edirdilər. Onların bəziləri bir-biri ilə evlənmiş, ər-arvad olmuş, uşaqları olmuş, adi amerikalı ailələr kimi yaşamış, hətta qonşuları tərəfindən “Amerika millətçisi” kimi tanınmış, akademiklər, sənayeçilərlə təmasda olmuş, bəziləri maliyyə, bəziləri isə texnologiya şirkətlərində işləyirmiş.

Onların bəziləri 1990-cı ildən ABŞ-da yaşayıb, 20 il amerikalı kimi tanınmışdılar.

★

Onlar əslində 11 nəfər idilər.

Bu 10 nəfərin lideri və əlaqələr yaradanı Pavel Kapustin idi, polkovnik idi, ABŞ-a saxta şəxsiyyətlə girib-çıxırdı, daşınmaz əmlak və ya məlumat almaq lazım olanda çantadakı nağd pulu gətirən də o idi. Rus casus şəbəkəsini çökdürmək üçün əmr gələn zaman Kiprdə rum kəsimində idi. Qaçarkən Larnaka hava limanında həbs edildi, amma FTB-nin belə gücü çatmadı. Rumlar kəfalət adı ilə onu sərbəst buraxdılar, Pavel qeybə çəkildi.

Moskva öz adamlarını əsirgəmədi.

Tarixin ən böyük casus mübadilələrindən biri edildi.

ABŞ bu 10 rus casusunu verdi.

Bunun müqabilində Rusiya Qərb ölkələrinə işləyən dörd rusiyalını verdi.

İqor, Sergey, Aleksandr, Gennadi... Bəziləri nüvə alimi, bəziləri kəşfiyyatçı, bəziləri Böyük Britaniyaya məlumat sızdıran, bəziləri CIA adından fəaliyyət göstərən, hamısı köstəbək idi, müxtəlif dövrlərdə yaxalandılar və həbs olundular, bəziləri 18 il, bəziləri isə 7 il həbs cəzasına məhkum edildi.

İyul 2010…

Soyuq Müharibədən sonra ən böyük casus mübadiləsi Vyanada baş tutdu.

MKİ-nin təyyarəsi Nyu Yorkdan 10 rusiyalı ilə gəldi.

Rusiya xarici kəşfiyyat xidmətinin SVR təyyarəsi Moskvadan 4 rusiyalı ilə gəldi.

Onlar bir-birinin ardınca Şveçat hava limanına enib, yan-yana dayandılar, casuslar dəyiş-düyüş edildi, müxtəlif istiqamətlərdə təyyarələr havaya qalxdı.

Rusiyanın verdiyi casuslardan biri də Sergey Skripal idi.

O, Rusiya hərbi kəşfiyyatı QRU-da polkovnik idi.

Onun 1995-ci ildən pul müqabilində İngiltərənin xarici kəşfiyyat agentliyi Mİ6-da işlədiyi, hətta Avropada fəaliyyət göstərən rus casuslarının siyahısını İngiltərəyə satdığı üzə çıxmışdı.

O, Madriddə hərbi attaşe vəzifəsində çalışarkən saxta ispan kimliyi ilə fəaliyyət göstərən Pablo Miller adlı ingilis casusu tərəfindən işə götürülmüşdü. Eyni Pablo Miller başqa bir rus kəşfiyyatçı Litvinenkonu işə götürən Britaniya kəşfiyyatçısı idi.

Sergey Skripal 2004-cü ildə cinayət başında həbs edilmiş və 15 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilmişdi.

Casus mübadiləsində sərbəst buraxılaraq İngiltərəyə getdi.

2011-ci ildə Solsberi şəhərində ev alıb, orada məskunlaşdı.

Maraqlı hadisələr silsiləsi başladı...

Həyat yoldaşı tamamilə sağlam ikən xərçəngə tutuldu, bir ay sonra öldü.

Oğlunu Sankt-Peterburqda avtomobil vurdu və öldü.

Böyük qardaşı kəşfiyyatçı idi, qəfildən arıqladı və öldü.

Mübadilədən sonra kənara çəkilməkdənsə kəşfiyyat fəaliyyətini davam etdirən Skripal bunun əvəzini ailəsi ilə ödəyirdi.

Yalnız qızı sağ qalmışdı.

2018…

Sergey Skripal və qızı Yuliya restoranda nahar edirdilər.

Nahardan sonra parkda gəzintiyə çıxdılar.

Onlar skamyada koma halındı tapıldılar.

Huşlarını itirmişdilər, ağızlarından köpük gəlirdi.

Kimyəvi,, bioloji və nüvə laboratoriyalarında testlər aparıldı.

Onların Rusiyanın hazırladığı “Noviçok” adlı maddə ilə zəhərləndikləri ortaya çıxdı. Bu zəhər NATO-nun əlində olan ən zəhərli qazdan səkkiz dəfə təsirli idi.

Restoranda yedikləri yeməkdə problem olmayıb, sözügedən maddə yaşadıqları evin giriş qapısına səpilib, qapını açıb bağlayarkən zəhər canlarına işləmiş və bir saatdan sonra öz təsirini göstərmişdi.

Britaniya kəşfiyyatı bu hadisə ilə bağlı Litvinenkonun dosyesini yenidən açdı.

Çünki Sergey Skripalla birlikdə işə götürülən rus kəşfiyyatçı Litvinenko da eyni şəkildə ölüb.

2000-ci ildə Moskvada həbs olunacağını hiss edəndə saxta pasportla Türkiyəyə qaçmış, İstanbuldan Londona uçmuş, İngiltərəyə sığınıb və İngiltərə vətəndaşı olmuşdu.

O, 2006-cı ildə Londondakı evində qəfil xəstələnib, xəstəxanaya yerləşdirilib və radiasiya zəhərlənməsi nəticəsində dünyasını dəyişmişdi.

Dosyeyə baxdılar, onun bədənində ölümcül dozanın on qatı olan polonium-210 adlı radioaktiv maddə tapıldı.

Yəni istifadə edilən maddə eyni deyildi, lakin sui-qəsd üsulu oxşar idi.

2006-cı il noyabrın 1-də Arsenal-ÇSKA Moskva matçı oldu, Çempionlar Liqası oyunu idi, bu matçla əlaqədar Londona rusiyalı azarkeşlər gəldi, rus kəşfiyyatı saxta şəxsiyyət vəsiqələri ilə tamaşaçıların arasına qarışdı, Litvinenkoya yem atmışdılar, guya məlumat sızdıracaqdılar. Litvinenko bu tələyə düşmüşdü, bir barda görüşmüşdülər, Litvinenko fərqinə varmadan içkisinə polonium-210 qatmışdılar, otelin foyesində söhbəti davam etmiş və çayına da bu maddədən tökmüşdülər.

★

Litvinenkonun dosyesi ilə tanış olduqdan sonra Skripalın sürpriz şəkildə dünyasını dəyişən həyat yoldaşının məzarı açıldı və meyit müayinəsi aparıldı.

Qadının cəsədində “Noviçok” və ya “Polonium-210” maddəsinin olub-olmaması araşdırılsa da, yarılmanın nəticəsi mətbuata açıqlanmayıb.

★

Skripal və qızı ölmədi.

Müalicə ilə sağ qaldılar.

Sağaldıqdan sonra onlar dindirildilər.

Onlar heç bir şübhəli hadisə görməmişdilər, sui-qəsd günü heç kimlə görüşməmişdilər, heç kimlə əlaqə saxlamamışdılar.

★

İzləmə nəticəsində Aleksandr Petrov, Ruslan Borişovun adları ortaya çıxdı.

Onlar bu şəxsiyyətlərlə London Gatwick hava limanına gəliblər, guya turist olublar, sui-qəsd günü Solsberi şəhərinə səfər ediblər.

Halbuki onlar Rusiya hərbi kəşfiyyat idarəsi olan QRU-nun zabitləri idilər.

Onların əsl adları Aleksandr Mışkin və Anatoli Çepiqa idi.

Üç il əvvəl onlar turist kimi yenidən səfər etdikləri Çexiyadakı arsenalın partladılmasına görə məsuliyyət daşıyırdılar.

Onlar zəhərli maddəni ətir şüşəsində İngiltərəyə gətirib, Skripalın evinin qapısına tökün, Londona qayıdıb və həmin gün axşam saat 22-də Hitrou hava limanından Moskvaya yola düşüblər.

Komandanın üçüncü üzvü, QRU-nun sui-qəsd bölməsinin generalı Denis Sergeev turist kimi gəlmişdi, üçü birlikdə Londonda görüşmüşdülər, lakin Sergeev sui-qəsdin baş verdiyi Solsberidə olmamışdı. sui-qəsd günü Moskvaya qayıtmışdı.

Sergeev iki il əvvəl Sofiyada bolqar silah satıcısı Emilian Gerevə eyni zərbə üsulu ilə sui-qəsd həyata keçirmişdi.

Skripal sui-qəsdində istifadə edilən və içində Noviçok olan ətir şüşəsi sui-qəsddən 3 ay sonra 15 kilometr uzaqlıqdakı Amesburydə yol kənarına atılmış tapıldı. Ətir tapdığını zənn edən qadın ondan istifadə etdi və öldü.

Təbii ki, Rusiya heç bir ittihamı qəbul etmədi, amma... Skripalın sui-qəsdinə görə ABŞ və İngiltərə başda olmaqla 23 NATO üzvü, Avropa İttifaqına üzv 16 ölkə isə ortaq mövqe nümayiş etdirdi.

Rusiya diplomatları ölkədən çıxarıldı.

Dünya üzrə 153 rus diplomatı ölkədən çıxarıldı.

★

Bütün casusluq məsələləri ört-basdır edilərkən, Skripal hadisəsinin bu qədər böyüdülməsi və Rusiyanın dünya miqyasında deportasiyası maraqlı idi.

Çünki…

Həmin vaxt “Şimal axını 2” üzrə son danışıqlar gedirdi.

Bu, Rusiyadan başlayacaq və Baltik dənizi vasitəsilə Almaniyaya birləşdiriləcək təbii qaz kəməri idi.

Finlandiya və İsveç Rusiyaya icazə verməli idi.

Skripal böhranı başlayanda Finlandiya və İsveç rus diplomatlarını ölkədən çıxarmalı oldular və “Şimal axını 2” layihəsi müvəqqəti olaraq donduruldu.

★

Almaniyanın nə edəcəyi maraqlı idi.

Çünki…

MKİ-də kibertəhlükəsizlik üzrə mütəxəssis kimi təhsil almış və ABŞ-ın milli təhlükəsizlik agentliyi NSA-da işləyən Edvard Snouden 2013-cü ildə noutbukları ilə Honq-Konqa qaçaraq “prizma” sənədlərini dünya mətbuatına sızdırdı və mövzunu gündəmə gətirdi.

“Prizma” adlanan cihaz Amerika və Britaniya kəşfiyyat orqanlarının telefonların qeyri-qanuni dinləmələri üçün istifadə etdiyi kompüter proqramının kod adı idi. Bu proqram nəinki telefon zənglərini dinləyə, həm də dünyadakı bütün internet istifadəçilərinə nəzarət edə, bütün e-poçtlara baxa və birbaşa bütün şəxsi hesablara qoşula bilərdi.

ABŞ dərhal Çinə tələblər irəli sürdü.

O, Snoudenin ekstradisiyasını tələb edib.

Çin imtina etdi.

Snouden təyyarəyə minərək Moskvaya getdi.

O, sığınacaq istədi, Rusiya razılaşdı.

Snoudenin dünyaca məşhur sənədlərindən biri Almaniya ilə bağlı idi.

Məlum oldu ki, Amerika kəşfiyyatı Almaniya kansleri Merkelin telefonlarını dinləyirmiş!

Merkelin görüşləri lentə alınıb və ABŞ-ın Berlindəki səfirliyində yerləşən xüsusi bölmə tərəfindən izlənilib.

Almaniya şokda idi.

MKİ-yə casusluq edən BND zabiti həbs edilib.

Alman kəşfiyyat agentliyi BND-də işləyən bu amerikalı köstəbək Merkelin telefonlarını dinləyən Berlindəki CIA komandasına sənədlər sızdırırdı.

★

Bu qalmaqala görə Almaniyanın Skripalın öldürülməsindən sonra nə edəcəyi maraq doğururdu.

Almaniya məcbur qalıb dörd rus diplomatını ölkədən deport etdi.

Lakin… bu, “Şimal axını 2” layihəsini dayandırmadı.

Boru kəmərinin tikintisi davam etdi.

Merkel həm NATO-nun, həm də Avropa Birliyinin yanında idi və təbii olaraq Almaniyanın maraqlarını düşünürdü.

Nə Obama, nə Tramp, nə də Bayden Merkeli inandıra bilmədi.

“Şimal axını 2” xətti Almaniya üçün həyati əhəmiyyət kəsb edirdi və Merkel israrla təslim olmurdu.

★

Amerika kəşfiyyatının Merkelin telefonlarını gizli-gizli dinləməsinin əsas səbəbi də bu idi. Merkel kukla olmaqdan imtina edirdi, ona görə də "şübhəli insan"a çevrilmişdi.

★

“Şimal axını” boru kəmərinin son hissəsi 2021-ci ilin oktyabrında quraşdırılıb.

Merkelin səlahiyyət müddəti 2021-ci ilin dekabrında başa çatdı.

Cəmi iki ay sonra…

Ukrayna məsələsi gündəmə gəldi.

Dadanq!

Almaniyanın yeni kansleri “Şimal axını” layihəsini dayandırdı.

Almaniyanın yeni kansleri “Bu boru kəməri açıla bilməz” dedi.

★

Və bu belə olarkən…

Bir həftədir ki, televizorlarımıza baxırıq.

Bir həftədir ki, danışırlar.