“Yüzdǝ bir nǝfǝrin qǝlbi düz deyil
Dinimiz riyadan talandı gǝlmǝ”
Şǝhriyar
Əziz oxucular, xüsusilǝ, xahiş edirǝm mǝni dinǝ qarşı biri kimi görmǝyin, içim göynǝdiyinǝ görǝ, biraz da sizi göynǝtmǝk vǝ yuxuda olanları oyatmaq arzusuyla yaralı yerimizǝ toxunmaq istǝyirǝm.
Uşaqlığımda hǝr Mǝhǝrrǝm ayı gǝldikdǝ kǝndimizin mollası dükan-dükan dolanıb mǝrsiyǝ oxuyar vǝ Kǝrbǝla müsibǝti haqda danışar, hamını da ağladardı. Mǝhǝrrǝm ayının onuncu günü isǝ kǝnd camaatı böyüklü-kiçikli mǝscidin hǝyǝtindǝ yığışar vǝ Kǝrbǝla müsibǝti o andaca yaşayırmış kimi onu canlandırar, xüsusilǝ qadınlar ağlamaqdan birtǝhǝr olardı. Uşaq ağlımla bir gün atamdan soruşdum ki, - Dadaş, İmam Hüseyni şǝhid edǝnlǝr kim idi? Cavabında, - bala, onlar da müsǝlmandı. Hǝtta o gün orucluq ayı idi, Yǝzidin ǝsgǝrlǝri ağızlarına çit bağlamışdılar ki, atların qaldırdığı tozdan, qubardan orucları batil olmasın. Düzünü deyim uşaq ağlımla mǝsǝlǝni o qǝdǝr dǝ dǝrk edǝ bilmǝmişdim. Axı niyǝ müsǝlmanlar öz peyğǝmbǝrlǝrinin ciyǝrparǝsi olan nǝvǝsini şǝhid edib başını kǝsmişdilǝr!? İllǝr uzunu bu sualın cavabını axtardım vǝ kimdǝn, hansı din xadimindǝn sordumsa mǝni qane edǝcǝk cavabı verǝ bilmǝdi. Çünki İslam dininin yaranmasından yetmiş illik qısa bir zamanın keçmǝsindǝn sonra bu cür bir faciǝnin yaranmasının sǝbǝbini tapmaq, daha düzü açıq-aşkara söylǝmǝk biraz çǝtin idi.
İbtidai mǝktǝbdǝn başlayaraq bizǝ “Din vǝ ǝxlaq” adlı bir dǝrs keçirdilǝr, indi o dǝrs götürülüb. Müǝllimimiz bu dǝrsdǝ İslam dini ilǝ bağlı qayda-qanunları, onun beş şǝrtini, yaxşı, düzilqarlı, mǝrhǝmǝtli, adil insan olmağı öyrǝdirdi. İllǝr ötdü, oxuduqca öyrǝndim, öyrǝndikcǝ nǝ qǝdǝr cahil olduğumu dǝrk etdim. İndi inandığım İslamın doğrudan da beş şǝrtinin “namaz qılmaq, oruç tutmaq, zǝkat vermǝk, hǝccǝ getmǝk, kǝlmeyi-şǝhadǝt gǝtirmǝk” deyildir. Bunlar insanın Tanrıya olan borclarıdır vǝ müsǝlmanlar güclǝri nisbǝtindǝ onları ödǝmǝk mǝcburiyyǝtindǝdilǝr. Ancaq İslamın ǝsl beş şǝrti “Ədalǝt, Əmanǝt, Əhliyyǝt, Mǝslǝhǝt, Mǝşvǝrǝt”dir. Ədalǝtin olmadığı yerdǝ iğtişaş vardır; ǝmanǝtǝ sahib çıxılmadığı yerdǝ etimaddan, inamdan söhbǝt gedǝ bilmǝz; ǝhliyyǝtin olmadığı yerdǝ, yǝni işin ǝhlinǝ tǝhvil verilmǝdiyi yerdǝ rüşvǝt, yerlibazlıq, qohumbazlıq, axırda da dövlǝt mǝhv olar, Osmanlı bu cür çökdü; mǝslǝhǝtin olmadığı yerdǝ düz yolda daş ayağa yox, başa dǝyǝr; mǝşvǝrǝtin olmadığı yerdǝ yolda yeriyǝrkǝn burun qayya quyusuna sancılar.
İndi gǝlin görǝk adı “İslam dünyası” olan coğrafiyalardakı insanlar xoşbǝxtdirmi, firavan yaşayırmı, insanlar öz inandıqlarına ǝmin-arxayın ibadǝt edǝ bilirmi, qanunlar hǝr şǝxs üçün qüvvǝdǝdirmi, güclülǝr yazıq vǝziyyǝtindǝ olanları qoruyurmu, varlı kasıbı düşünürmü, İslam dövlǝtlǝrini idarǝ edǝnlǝr dövlǝt işlǝrini lǝyaqǝtli insanlara tǝhvil verirmi, beytül-mal deyilǝn dövlǝt malına onu idarǝ edǝnlǝr layiqincə qulluq edirmi, bir tǝrǝfdǝ israfçılıq zirvǝyǝ çatmışkǝn digǝr tǝrǝfdǝ zibil qutularından özlǝrinǝ azuqǝ yığmağa cǝhd edǝnlǝri düşünǝn sosial dövlǝt anlayışı hökmran olubmu, mǝktǝblǝrimizdǝ tǝlim-tǝrbiyǝ doğrudan da yaxşı insanlar yetişdirirmi?
Bu cür sualların yüzlǝrlǝsi arxa-arxaya düzülǝ bilǝr. Tǝǝssüflǝr olsun ki, İslam Dünyası dediyimiz coğrafiyalarda nǝlǝrin olduğu haqda ǝn gözǝl cavabı çox sevdiyim ağabǝyim, dostum, ǝqidǝdaşım Abdurrahim Karakoç “Hasana Mǝktublar” adlı kitabında verib. Buyurun oxuyun:
“Göz dǝydi köyümün gözǝllǝrinǝ
Əlif yad ellǝrǝ göçtü bǝ Hasan
Sevgi sizǝ ömür dörd qulac öncǝ
Əcǝl çorbasını içti bǝ Hasan
Əsalǝt babasız çocuq doğurdu
Nazlı Hürriyǝti haydutlar vurdu
Viranǝyǝ döndü Türkhanın yurdu
Köyün dadı-duzu qaçdı bǝ Hasan
Ədalǝt fǝlc oldu yürür dǝynǝklǝ
Nǝşǝ nǝ halt etsin soğan-ǝkmǝklǝ
Könül dǝlirdi dǝ yol bǝklǝmǝklǝ
Üsyan bayrağını açdı bǝ Hasan
Saadǝtin adı Hülyadır şimdi
Hǝr gün birimizi aldatır şimdi
Umudlar rüyada faldadır şimdi
Unut ǝski günlǝr geçti bǝ Hasan
Fǝzilǝti gǝlin ettik qürbǝtǝ
Kim bilir bǝlki dǝ qürbǝttǝn ötǝ
Yağlı Sǝrvǝt garaz ǝdǝr Ülfǝtǝ
Ara yerǝ nifak saçdı bǝ Hasan
Zeynǝb bizǝ küskün İffǝt sürgündǝ
Rǝzalǝt fǝlakǝt yağar hǝr gündǝ
Yedi Haslǝt vǝrǝm olur bir gündǝ
Ülkü kötü yolu seçti bǝ Hasan
Burada nǝ düyün nǝ Bayram kaldı
Ən güzǝl Umudlar dalda ham kaldı
Korku hasrǝt isyan kǝdǝr-qam kaldı
Binalar tǝmǝldǝn uçdu bǝ Hasan
İştǝ böylǝ malum ola halimiz
Naçar böyrümüzǝ düştü ǝlimiz
Güvǝn duyduğumuz hǝr güzǝlimiz
Bizlǝrǝ bir kǝfǝn biçti bǝ Hasan”
İslamın yediyi ilk zǝrbǝ Hz. Mǝhǝmmǝdin ölümüylǝ ǝrǝblǝrin dörd yerǝ bölünmǝsiylǝ başladı, Əmǝvi hakimiyyǝti vǝ Abbasi xilafǝti tǝfriqǝçiliyi ifrata çatdırdı, Hz. Mǝhǝmmǝdin “elm Hinddǝ dǝ, Çindǝ dǝ olsa axtarıb tapın” sözünǝ ǝmǝl edilmǝdi vǝ İslam dünyası İslam dinini yalnızca oruc tutub namaz qılmaq, dua oxumaq, zǝkat vermǝk kimi götürdü, xurafat dinǝ soxuldu, cahil din adamları dini dǝ, özlǝrini dǝ hörmǝtdǝn saldı vǝ bugünkü vǝziyyǝt yarandı. Başqa bir yazımda mǝsǝlǝni biraz daha elmi şǝkildǝ izah etmǝyǝ çalışacağam.
Hamıya hörmǝtlǝ.